Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, aramızdan ayrılışının 87. yılında tüm yurtta saygı, minnet ve özlemle anılıyor. İSPARK Genel Müdürlüğü binasında sergilenen, 1934 yılında Atatürk’e Adalar gezisinde tahsis edilen tarihi fayton ise bu anma günlerinde geçmişle bugünü buluşturan özel bir simge niteliği taşıyor.
1934 yılında Büyükada’da Atatürk’e hizmet etmek üzere tahsis edilen fayton, Adalarda fayton kullanımının sona ermesinin ardından, 2021 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki İSPARK tarafından teslim alınarak aslına uygun şekilde restore edildi. Dört yıldır özenle korunan bu nostaljik ulaşım aracı, İSPARK Genel Müdürlüğü binasında sergilenerek Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki o büyük dönüşümün izlerini bugüne taşıyor. Tarihi faytonun üzerinde yer alan her detay, bir yandan Cumhuriyet’in kuruluş dönemindeki heyecanı hatırlatırken, bir yandan da modern Türkiye’nin geldiği noktayı ve Atatürk’ün ileri görüşlü, sade, çevreci vizyonunu simgeliyor.
İSPARK, Atatürk’e tahsis edilen bu özel faytonu yalnızca bir ulaşım aracı değil, geçmişle bugün arasında köprü kuran bir tarih tanığı olarak sergilemeyi sürdürüyor. Bu çalışma, geçmişi hatırlamanın ötesinde onu yaşatmanın da bir sorumluluk olduğunu vurgularken; Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün modernleşme yolundaki kararlılığını ve vizyonunu gelecek nesillere aktarmayı amaçlıyor.
TARİHİ FAYTONUN HİKÂYESİ
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 29 Haziran 1934 tarihinde Büyükada gezisi ve Yat Kulübü ziyaretlerinde kullandığı fayton, uzun yıllar boyunca Büyükada’da ulaşım ve gezi aracı olarak hizmet verdi. Büyükada’nın 58 yıllık faytoncusu Rıza Abbasoğlu tarafından 1994 yılına kadar, ardından oğlu Süleyman Abbasoğlu tarafından 16 Ocak 2020’ye kadar kullanıldı.
Adalar’da fayton kullanımına, 16 Ocak 2020 tarihli İBB Meclisi kararıyla son verilmesinin ardından tüm faytonlar 14 Şubat 2020’de İBB tarafından satın alındı. 19 Nisan 2021’de İSPARK tarafından bu özel fayton için aslına uygun restorasyon çalışmaları başlatıldı. Restorasyon; Atatürk döneminde aynı faytonun tamirini yapan Emin Usta’nın oğlu ve çırağı olan İbrahim Çeligin tarafından Büyükada’da gerçekleştirildi.
Çalışmaların tamamlanmasının ardından fayton, 28 Mayıs 2021 tarihinde Büyükada’dan İSPARK Genel Müdürlüğü’ne taşındı. O günden bu yana özenle korunarak sergilenmeye devam eden tarihi fayton hem Atatürk’ün hatırasını hem de Cumhuriyet’in değerlerini yaşatıyor.